Eten weggooien? Het hoeft (bijna) nooit!
The Dutch Money Whisperer
23/01/2023
Het inflatiespook waart rond in een groot deel van de wereld, dat zal niemand meer kunnen ontkennen. Maar de gevolgen ervan vallen best te beperken. Door je geld anders uit te geven bijvoorbeeld. Maar hoe doe je dat?
Tijdens de crisisjaren rond de jaren 30 van de vorige eeuw waren er landen waar je met je weeksalaris een week later nog net een brood kon kopen. Dan is er sprake van hyperinflatie en daar hebben we gelukkig (nog) geen last van. Maar als je denkt dat je nu nog maar even snel een tv of computer moet aanschaffen omdat die over een half jaar wel duurder zal zijn, pas dan op. Koop nu alleen dingen die nodig zijn. Koop vooral de aanbiedingen in de supermarkt, maar alleen wat je zeker zult opeten. Heb je een vriezer? Sla dan producten in die tegen einddatum met korting worden verkocht (vlees, vis, vega) en die je kunt invriezen. Nog een supermarkttip? Oefen met bukken, want A-merkproducten staan altijd op ooghoogte en huismerken bij je voeten. Voor alles geldt: wordt het duurder, koop er minder van. En koop alleen het hoogst noodzakelijke. Als we dat allemaal doen, blijven de prijzen in elk geval stabiel(er).
Wist je dat we met z’n allen wereldwijd 1.300.000.000 ton aan bruikbaar voedsel weggooien? En dat de EU daarvan bijna 57.000.000 ton voor haar rekening neemt met een waarde van zo’n € 130 miljard? Dat is bijna 130 kilo per inwoner tegen € 2,30 per kilo en dat is bijna een euro per dag. Er valt dus nog wat te bezuinigen op de boodschappen!
Ruilen is huilen? Niet altijd! Van het ruilen van goederen en/of diensten wordt de Belastingdienst niet blij, maar daar hoeven wij geldfluisteraars ons niets van aan te trekken. Gebruik je creativiteit. Een voorbeeld: jij bent alleenstaand en een handige klusser. Je buurvrouw heeft twee linkerhanden en haar man kan lekker koken (andersom kan ook). Waarom zouden jouw buren niet wat maaltijden ruilen tegen jouw handigheid? Dat is voor jou een win-win-situatie: je hoeft niet meer naar de supermarkt èn je bent geen tijd kwijt met koken. Voor de buren ook trouwens. Ze koken toch al, dus een extra maaltijd is nul extra moeite, en zij betalen alleen voor het klusmateriaal.
Kijk ook eens op www.ruilen.nl. Ga je reizen en wil je onderweg onderdak ruilen voor werk op biologische bedrijven? Ga dan naar www.wwoof.net. Elkaar gereedschap lenen is natuurlijk ook een prima idee (www.peerby.com of www.nextdoor.nl). Heb je helemaal geen geld meer of wil je afkicken van geld? Haal dan inspiratie op www.geldloos.nl.
Waarom moet wijn ‘op kamertemperatuur’ zo’n 16 graden zijn? Simpel. Vroeger was de temperatuur van de gemiddelde Franse (en Nederlandse) kamers zelden hoger dan 16 graden en die van kelders nog lager. Naoorlogse Nederlanders zijn gewend aan knapperig warme huizen waar ze ook in de winter in T-shirt en onderbroek kunnen rondwandelen. Maar is het nou werkelijk nodig om alle kamers constant op 21 graden te houden? Sterker nog, is het überhaupt nodig om je huis op 21 graden te hebben? Trek een paar sloffen aan en een warme trui, zet de thermostaat lager (op 17 bijvoorbeeld, maar alléén als je thuis bent) en zet de verwarming uit in de kamers die je niet gebruikt. Houd de binnendeuren en de buitenramen dicht (behalve als de zon recht een vertrek in schijnt) en gebruik je gordijnen als extra isolatie als het binnen warmer is dan buiten. Is het buiten warmer dan binnen, dan zet je natuurlijk ramen en deuren open — behalve tijdens een hittegolf.
Waarom zou je je hele huis verwarmen als je de meeste tijd op de bank of je studeerkamer doorbrengt? Koop een elektrisch kacheltje van 2 of 3 kWh die je af en toe even aanzet om een warme bubbel rondom bank of bureau te creëren. Met een elektrische deken verwarm je je bed een halfuur voordat je gaat slapen. Dat zijn investeringen die je zo hebt terugverdiend. Nu helemaal!
Het opwarmen van één liter water met één graad Celsius kost 1 kilocalorie (kCal). Om een elektrische boiler met 200 liter water van 10˚C op te warmen tot 60˚C ben je dus ((60 – 10) x 200 =) 10.000 kCal kwijt. 1 kCal is 4,184 kilojoule (kJ). Het verbruik in Watts wordt aangeduid in joules per seconde, en omdat er 3600 seconden in één uur passen is 1 kWh gelijk aan een verbruik van 3600 kJ. Nu kunnen we uitrekenen wat het verwarmen van 200 liter water in een elektrische boiler aan stroom kost: 11,6 kWh. Dat was ooit een paar euro, maar nu soms meer dan een tientje. Dat is een heel erg goede reden om minder lang — en minder vaak — te douchen.
Klassieker: pak af en toe een washandje. En draai de douchekraan minder ver open of koop een flow regulator of flow reducer voor de doucheslang.
Je kent de recepten wel: kook de pasta in een pan met ruim kokend water. Maar wist je dat dat helemaal niet nodig is? Met een beetje experimenteren kom je er al snel achter hoeveel water je minimaal nodig hebt om een pak pasta te koken zonder dat het aan elkaar kleeft. Aardappels helemaal onder water zetten? Ook dat hoeft niet. Je kunt ze koken in een kleinere pan met een bodempje water. Zodra het water kookt het vuur laag zetten en het deksel op de pan doen. Na een minuut of twintig zijn alle aardappels gaar en is het water bijna weg. Check af en toe of het niet te hard gaat, want aangebrande aardappels zijn geen feest voor de zintuigen. En wie kent de hooikist nog? Dat is een krat met hooi waar je een pan met kokend water en rijst, pasta, aardappelen en zelfs een stoofpotje in kunt zetten. Het scheelt enorm veel energie en je hoeft er niet eens eentje te kopen: zet de pasta nadat je het water weer aan de kook hebt gebracht in je bed, leg je kussens eromheen en dek het geheel af met je dekbed (check het pak voor de kooktijd). Rijst maak je door één volume rijst op anderhalf volume water aan de kook te brengen en in de hooikist te zetten. Een uur later heb je prachtige, droge rijst. En twee uur later ook nog steeds. Plus een warm bed.
Kook voor meerdere dagen tegelijk. De porties bewaar je in de vriezer (eerst laten afkoelen!). Snelkookpannen zijn ook een goede manier om kooktijd en dus energie te besparen. Wil je altijd kokend water? Koop dan een Quooker. Dit oer-hollandse product dat inmiddels de hele wereld heeft veroverd, kan bij correct gebruik energie besparen. Om te beginnen doordat je niet telkens water door de leidingen hoeft te laten komen en altijd precies de juiste hoeveelheid kokend water hebt.
Neem twee teiltjes. Zit je ver van de warmwaterbron af? Vul ze dan met kokend water uit de waterkoker of de Quooker en vul bij met water uit de koude kraan tot de gewenste temperatuur is bereikt. Was in teil 1 (in deze volgorde!) glazen, bekers, bestek, borden en pannen af en spoel ze in teil 2. Is het afwaswater koud, voeg dan wat kokend water toe. Is het afwaswater vies? Gooi het weg, giet het warme spoelwater uit teil 2 in teil 1 met vers afwasmiddel en vul teil 2 met vers heet water. Neem het goedkoopste afwasmiddel, bijvoorbeeld van Aldi of Lidl.
Vergeet de afwasmachine niet. Spoel je afwas niet voor. maar je kunt er niet alles in kwijt (aluminium, hout en borden, kopjes en glazen met goud bijvoorbeeld niet). Vermijd pannen in de machine maar was ze af volgens de hierboven beschreven methode. Draai de machine alleen als ie nokvol zit (maar weer niet zo vol dat kopjes en borden de andere afwas blokkeren). Een afwasmachine die er georganiseerd uitziet wast het best af en als je ze goed inruimt zijn afwasmachines zuiniger dan met de hand afwassen. Heb je goedkope(re) nachtstroom? Laat de machine dan alleen ’s nachts draaien. En dat geldt ook voor de wasmachine!
Er valt met auto’s nog heel wat te besparen. Op de brandstof bijvoorbeeld (en dat geldt ook bij elektrisch rijden). Accelereer altijd alsof er een ongekookt ei onder je gaspedaal zit. Rustig dus. Anticipeer en haal je voet tijdig van het gas bij een bocht, een file of een rood stoplicht. Zet de auto nooit in z’n vrij om ’m te laten uitrollen. Sinds eind jaren 90 zijn alle nieuwe auto’s uitgerust met een systeem dat de brandstoftoevoer stopt zodra je het gaspedaal loslaat, maar als je de motor in z’n vrij zet, gaat de brandstof weer lopen. De motor remt je auto af waardoor je remmen minder slijten. Check de oliestand, vooral bij lange ritten. En koop goedkope olie van een aanbieding die je meeneemt in je kofferbak (let er wel op dat je de soort hebt die bij jouw motor past!). Olie kopen langs de snelweg is altijd te duur. Door op dit soort dingen te letten en wat bewuster te rijden, gaan de garagerekeningen ook omlaag.
Alvast je auto starten om je ruiten te ontdooien en/of het interieur op te warmen, is zo’n beetje het slechtste wat je kunt doen voor je auto. Een stationair draaiende motor warmt slecht op, waardoor de brandstof slecht verbrandt en de motor harder slijt (en dus ook sneller kapot gaat). Krab ruiten schoon als ze bevroren zijn, start dan pas je auto en ga meteen rijden. Beter voor milieu en motor, en ook goed voor jouw portemonnee.
Als je direct rendement wilt op een investering, is het energiezuiniger maken van je huis een goed idee. Dat hoeft niet meteen met zonnepanelen want die zijn momenteel erg prijzig en steeds minder gunstig vanwege het grillige overheidsbeleid wat betreft de saldering. Gelukkig zijn er goedkopere manieren om het energielabel van je huis wat op te poetsen. Zo verkopen de meeste doe-het-zelf-winkels zaken als tochtstrips, raam- en radiatorfolie en wand- en dakisolatie waarmee je ook met een kleine(re) portemonnee je huis kunt isoleren. Heb je grotere plannen? Er zijn subsidies. Kijk op de website van je gemeente of op www.milieucentraal.nl.
Het is opvallend dat de aandelenmarkten van covid weinig last hadden. Maar het is wel te verklaren. Om te beginnen hing er een ongelofelijke hoeveelheid geld boven de markt door de jarenlange geldverruiming van zowel de ECB als de Fed. Daarnaast werd aan beide zijden van de Atlantische Oceaan de economie op gang gehouden door ondersteunende maatregelen van burgers en bedrijven. Ook het feit dat we ons spaargeld niet meer konden uitgeven aan etentjes, stappen en verre vakanties en de idioot lage spaarrente, maakte de stap om te gaan beleggen wel erg aantrekkelijk. De door de inflatie sterk gestegen rente, de onzekerheid over Oekraïne die de prijzen van (zee)transport, grondstoffen en energie extra lijkt op te jagen, al deze factoren zorgen ervoor dat de beurskoersen momenteel aan het zwabberen zijn. Voor de lange termijn is dat waarschijnlijk niet zo’n probleem, maar voor de korte wel. Houd je portefeuille eens tegen het licht en kijk of je niet wat meer nadruk zou moeten leggen op waarde-aandelen (‘value’) en de groei-aandelen (‘growth’) misschien wat moet afbouwen. Zie ook tip 13.
Gezond leven betekent minder en afwisselend eten, minder alcohol en frisdrank drinken, maar ook minder vlees eten en meer bewegen. Pak de trap in plaats van de lift en de fiets in plaats van de auto. Je werkgever mag jou bijvoorbeeld een e-bike van de zaak geven die jou nauwelijks geld kost maar wel veel oplevert.
Zeg eens eerlijk. Hoe vaak lees je je kranten en magazines? Ga je echt elke week naar de sportschool? Wanneer heb je voor het laatst gebeld met je vaste lijn? Kijk je nog tv of doe je alles via het internet? Pak je bank- en creditcardoverzichten erbij en loop eens alle vaste lasten langs. Zo zie je al snel welke abonnementen je kunt missen en welke je zeker wilt houden. Check ook de abonnementen die lopen via Google Play of de App Store van Apple.
Heb je een internetaansluiting? Je zou ook kunnen overwegen om je internet alleen nog mobiel binnen te halen door een abonnement met ongelimiteerde data te nemen en de simkaart in een hotspot de steken.
Recyclen is veel meer dan plastic, glas en karton scheiden (nog afgezien van de vraag of het wel zin heeft om plastic zakjes en bakjes te recyclen). Heb je oude spullen waar je niets meer mee doet? Breng ze dan niet naar het grofvuil maar bied ze gratis of voor elk aannemelijk bod aan (via een online platform of met een briefje in supermarkt of buurthuis). En ben je op zoek naar een nieuwe wasmachine, ijskast of tv? Kijk dan eens of tweedehands iets voor je is. Zo bespaar je geld èn heel veel CO2-voetafdrukken.
Tweedehands kleding (ver)kopen doe je op www.vinted.nl.
Staat je geld op de bank tegen nulkommaniks? Ben je bang dat de inflatie doorzet en door de crisis de beurskoersen in elkaar zullen klappen? Dan is een belegging in zilver, goud of andere waardevolle metalen misschien een goed idee. Ik zeg misschien, want metalen hebben één groot nadeel: ze zijn niet altijd even waardevast, je kunt ze niet eten en je kunt er ook niet in wonen. Anderzijds, je kunt het wel makkelijk meenemen en eerlijk is eerlijk, onder aandelen is het ook niet lekker slapen.
Wil je ons helpen? Stuur dan je vrienden een link naar de site of onze social-mediakanalen, of trakteer ons op een biertje. Of, waarom niet, doe het gewoon allebei!
Gratis tips en adviezen van The Dutch Money Whisperer in je e-mailbox
Vul je e-mailadres in. Bevestig dat je bestaat (check je spambox). Daarna ontvang je van ons een e-mail met instructies waarmee je de 50‑30‑20 BudgetBerekenaar kunt downloaden.
Je gratis schenkingsakte om gebruik te kunnen maken van de éénmalige verhoogde vrijstelling. Vul hieronder je e-mailadres in, click op de button en gebruik de link uit de e-mail die je van ons krijgt.
Heb je niets ontvangen? Check dan je spamfolder. Voeg ons ook toe aan je veilige adressen!
Hoe kun je je inkomen en aftrekposten zodanig verdelen dat jij en je fiscaal partner minimaal belasting betalen en maximaal van de toeslagen profiteren? Download het stappenplan! Vul je e-mailadres in, click op de button en gebruik de link uit onze e-mail.
Heb je niets ontvangen? Check dan je spam-box en voeg ons toe aan je veilige adressen. Succes met je aangifte!
Je gratis aangiftechecklist. Vul hieronder je e-mailadres in, click op de button en gebruik de link uit de e-mail die je van ons krijgt.
Heb je niets ontvangen? Check dan je spam-folder en voeg ons toe aan je veilige adressen. Succes met je aangifte!
Vul je e-mailadres in, click op de button en gebruik de link uit de e-mail die je van ons krijgt. Kopieer de tekst uit de pdf naar een tekstdocument om de inhoud naar wens aan te passen.
Vul je e-mailadres in, click op de button en gebruik de link uit de e-mail die je van ons krijgt. Kopieer de tekst uit de pdf naar een tekstdocument om de inhoud naar wens aan te passen.
Wil je meer handige tips van de Dutch Money Whisperer om je geldzaken goed te regelen? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief!
Onze blogs, video’s en podcasts geven handvatten om zelf met je financiën aan de slag te gaan. Of het nu gaat om je pensioen, je huis, je beleggingen, je belastingen of je bank- en verzekeringszaken, hier bouw je aan je financiële toekomst!
Wil je meer handige tips van de Dutch Money Whisperer om je geldzaken goed te regelen? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief!