Kijk uit voor de Facebook-quiz
The Dutch Money Whisperer
12/05/2023
Tot niet zo heel lang geleden vond oplichting vrijwel altijd lokaal plaats. Nu komt het gevaar van over de hele wereld: Nigeriaanse e-mailscammers, Pakistaanse callcenters, Russische hackers en niet te vergeten de gladde praatjesmakers aan de voordeur, want die zijn nog lang niet verdwenen. Vroeger gingen ze ervandoor met je spullen, tegenwoordig nemen ze ook je telefoon of tablet mee en trekken ze, als je niet heel erg oppast, binnen een paar uur al je bankrekeningen leeg.
De oplichting beperkt zich niet tot de oudere kwetsbaren in de samenleving. Ook jongeren zijn er de dupe van. Maar als je snapt hoe het werkt, kun je je ertegen beschermen. Daarom hebben we een zestal beproefde oplichterstrucs uitgelicht.
Komt in vele soorten en maten voor. Iemand van het ‘nutsbedrijf’ komt langs om de meter te controleren. Of een nieuwe ‘buurman’ (of ‘buurvrouw’) om gezellig even kennis te maken. Wees extra alert als ze met z’n tweeën zijn en eentje je probeert af te leiden terwijl de ander een inventarisatie maakt. Ouderen zijn vaak het slachtoffer van deze truc, om twee redenen: ze zijn vaker thuis en ze zijn relatief vaker hulpbehoevend, minder sterk en dus kwetsbaarder.
Zelfverdediging:
Laat niemand zomaar binnen. Heb je een ketting op de deur of een luikje? Praat dan eerst even door de deur heen en vraag om legitimatie als het iemand is die zegt van een officiële instantie te zijn. Vertrouw je het niet, vraag dan of ze terugkomen en bel met de instantie. Zeg de nieuwe buren dat je nu geen tijd heb, vraag hun adres en of ze een andere keer terug kunnen komen. Of bied aan even bij hen langs te komen. Willen mensen bij jou de politie bellen omdat hun telefoon leeg is, dan kun je altijd 112 voor ze bellen. Daarvoor hoeven ze niet naar binnen. Je kunt ook 112 bellen als je het niet vertrouwt.
Je hebt ze vast wel eens gekregen, de e-mails en sms’en met een feestelijk onderwerp. Gefeliciteerd, je hebt een prijs gewonnen. De afzender lijkt een vertrouwd bedrijf, zoals Ikea, Lidl of Albert Heijn. Kom maar op met die prijs, zou je denken. Maar dat gaat zomaar niet. Je moet eerst even ‘administratiekosten’ betalen. En kopieën sturen van je paspoort, ID-kaart of rijbewijs om te bewijzen dat jij het echt bent.
Zelfverdediging:
Je betaalt natuurlijk niemand om een prijs te krijgen. En de kans dat je een prijs wint van een loterij waar je niet aan hebt deelgenomen, is bijzonder klein. Wil je nog een beetje lol, bied dan aan dat de organisatie de kosten van je prijzengeld afhaalt. Je kunt zonder bezwaar je IBAN en BIC geven, daar kunnen ze verder niets mee, maar pasnummers, pincodes en inloggegevens zijn natuurlijk taboe. Je kunt ze ook aanbieden een tikkie te sturen, dan heb je meteen het mobiele nummer. Stuur niemand kopieën van je id. Als er een al dan niet wettelijke verplichting is, bijvoorbeeld in hotels of bij een autoverhuurbedrijf, loop dan mee met je paspoort of rijbewijs, kras de niet-relevante informatie stevig door (vergeet het BSN nummer niet!) en schrijf in dikke letters over het document heen dat het alléén bestemd is voor gebruik door het bedrijf dat de kopie maakt.
De afkorting staat voor Multi Level Marketing. MLM kan een manier zijn om een piramidespel te camoufleren. In tegenstelling tot echte piramidespellen, waarbij jouw inleg wordt gebruikt om de rendementen van de inleg van anderen te betalen (ook wel ‘Ponzi scheme’ genoemd), is MLM niet illegaal zolang er sprake is van een of ander te verkopen product. Tupperware is een goed voorbeeld van een nette manier van MLM, maar er is veel grijs. Hoe werkt het? Meestal word je door vrienden of kennissen persoonlijk benaderd om naar een informatiebijeenkomst te komen. Het gaat dan bijvoorbeeld om timeshares (in vakantieappartementen waar je zelf een aantal weken ‘gratis’ naartoe kunt), voedingssupplementen of schoonheidsproducten. Het venijn zit ’m in de staart. Als je sterk wordt aangespoord om anderen aan te brengen en je provisie of korting hoger worden naarmate je meer mensen aanbrengt (of afhankelijk zijn van de verkoopresultaten van de mensen onder je), begint het op een piramidespel te lijken. Zijn je korting en je provisie vooral gebaseerd op je persoonlijke verkoopresultaten, dan is het meestal koosjer.
Zelfverdediging:
Niet alle vormen van MLM zijn slecht. Wees echter op je hoede en stel altijd kritische vragen. Hoe groot is de markt, wie zijn de concurrenten, wat zijn de kosten en wat kost een vergelijkbaar product in de winkel. Laat je niet meeslepen door het geënthousiasmeerde publiek. Als jou geen nadenktijd wordt gegund en je ter plekke moet tekenen — ‘het is nu of nooit!’ — dan wordt het nooit.
Je wordt uitgenodigd voor een feestje, een prijzenfestival. Meestal per e-mail, soms per brief. Als je informatie wilt — en dat wil je — kun je die krijgen via een 0900-nummer waarvoor je meestal veel meer moet betalen dan de gebruikelijke belkosten. Het feestje is een verkoopbijeenkomst. De spullen die ze verkopen kosten veel geld. En die beloofde prijzen? Die zijn zo goed als niets waard.
Zelfverdediging:
Trap er niet in. Luister goed naar het beltarief dat je via de telefoon te horen krijgt. Is dat hoog en hang je direct op, dan betaal je niets. De eerste winst is binnen!
Vooral bedrijven hebben hier last van. De oplichter probeert te achterhalen wie budgetverantwoordelijk is voor de aanschaf van bepaalde diensten of goederen en stuurt dan een factuur met een ogenschijnlijk onverdachte inhoud. Organisaties die hun proces niet goed op orde hebben, lopen dan het risico te betalen voor zaken die ze nooit hebben besteld. Ook particulieren kunnen het slachtoffer worden van dit soort praktijken. Je kunt bijvoorbeeld een ‘aanmaning’ krijgen van een dienst waarvoor je een abonnement hebt.
Zelfverdediging:
Wij Nederlanders houden niet van schulden en betalen meestal liever te snel dan te laat. Betaal nooit zomaar een factuur. Wie is de afzender en doe je daar zaken mee? Is het bedrag aannemelijk (niet te laag, niet te hoog)? Check de bankgegevens (wijken die af van de gewone bankrekening, dan is dat een rode vlag) en wees extra voorzichtig als je geacht wordt geld over te maken naar een buitenlandse bankrekening. Bij overschrijvingen naar Nederlandse rekeningen vindt altijd een extra check plaats door het betalingssysteem, maar zo’n controle ontbreekt als je geld overmaakt naar banken in het buitenland.
Ook wel ‘ransomware’ genoemd en heel vervelend. Je computer is geïnfecteerd omdat je toch een mailtje hebt geopend dat je beter ongeopend had kunnen laten. Daarna heb je ook nog eens op de link geclickt en nu kun je bepaalde bestanden niet meer openen. Gelukkig kun je er weer bij door een smak losgeld te betalen (in niet-traceerbare bitcoins).
Zelfverdediging:
Bedrijven die hiermee te maken hebben, besluiten soms gewoon maar te betalen. En het is zo makkelijk te voorkomen! Pas op met het binnenhalen van programma’s en click nooit zomaar op links of plaatjes uit e-mails of social media van mensen die je niet kent.
Ben je ooit opgelicht? Dan horen we graag het hoe en het wat van je. Laat het ons weten via deze link zodat anderen er geen slachtoffer meer van hoeven te worden. Uiteraard verwerken we je bijdrage anoniem. Veel dank namens alle potentiële slachtoffers!
Wil je ons helpen? Stuur dan je vrienden een link naar de site of onze social-mediakanalen, of trakteer ons op een biertje. Of, waarom niet, doe het gewoon allebei!
Gratis tips en adviezen van The Dutch Money Whisperer in je e-mailbox
Vul je e-mailadres in. Bevestig dat je bestaat (check je spambox). Daarna ontvang je van ons een e-mail met instructies waarmee je de 50‑30‑20 BudgetBerekenaar kunt downloaden.
Je gratis schenkingsakte om gebruik te kunnen maken van de éénmalige verhoogde vrijstelling. Vul hieronder je e-mailadres in, click op de button en gebruik de link uit de e-mail die je van ons krijgt.
Heb je niets ontvangen? Check dan je spamfolder. Voeg ons ook toe aan je veilige adressen!
Hoe kun je je inkomen en aftrekposten zodanig verdelen dat jij en je fiscaal partner minimaal belasting betalen en maximaal van de toeslagen profiteren? Download het stappenplan! Vul je e-mailadres in, click op de button en gebruik de link uit onze e-mail.
Heb je niets ontvangen? Check dan je spam-box en voeg ons toe aan je veilige adressen. Succes met je aangifte!
Je gratis aangiftechecklist. Vul hieronder je e-mailadres in, click op de button en gebruik de link uit de e-mail die je van ons krijgt.
Heb je niets ontvangen? Check dan je spam-folder en voeg ons toe aan je veilige adressen. Succes met je aangifte!
Vul je e-mailadres in, click op de button en gebruik de link uit de e-mail die je van ons krijgt. Kopieer de tekst uit de pdf naar een tekstdocument om de inhoud naar wens aan te passen.
Vul je e-mailadres in, click op de button en gebruik de link uit de e-mail die je van ons krijgt. Kopieer de tekst uit de pdf naar een tekstdocument om de inhoud naar wens aan te passen.
Wil je meer handige tips van de Dutch Money Whisperer om je geldzaken goed te regelen? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief!
Onze blogs, video’s en podcasts geven handvatten om zelf met je financiën aan de slag te gaan. Of het nu gaat om je pensioen, je huis, je beleggingen, je belastingen of je bank- en verzekeringszaken, hier bouw je aan je financiële toekomst!
Wil je meer handige tips van de Dutch Money Whisperer om je geldzaken goed te regelen? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief!