Financieel uitstelgedrag? Zo overwin je het!
The Dutch Money Whisperer
13/11/2023
In ons dagelijks leven komen we vaak in aanraking met financiële begrippen. Het is belangrijk om deze termen te kennen en te begrijpen, zodat we onze financiën beter onder controle kunnen houden. Iedereen die zich met bankzaken, beleggen, de hypotheek of z’n pensioen bezighoudt zou de volgende 15 in elk geval moeten kennen.
Het is mogelijk delen van een bedrijf te bezitten zonder in de directie te zitten. Je deelt dan mee in het risico van het bedrijf en kunt tijdens de algemene vergadering van aandeelhouders je stem laten horen. Stijgt de waarde van het bedrijf, dan stijgen ook jouw aandelen en deel je mee in die winst. Gaat het bedrijf failliet, dan zijn jouw aandelen niets meer waard. Voor jouw aandeel krijg je meestal jaarlijks een deel van die winst in de vorm van dividend. De hoogte daarvan wordt tijdens de algemene vergadering van aandeelhouders vastgesteld. De eerste vennootschappen met aandeelhouders ontstonden in de Gouden Eeuw. De Amsterdamse beurs was de eerste ter wereld waar aandelen verhandeld werden.
Het kopen van aandelen, obligaties, vastgoed of andere activa met de bedoeling om daarmee geld te verdienen.
De ‘earnings before interest, tax, depreciation and amortization’ (EBITDA) wordt veel gebruikt in financiële jaarverslagen, geeft een goed beeld van de gezondheid van een bedrijf en staat voor ‘winst vóór rente, belastingen en afschrijvingen’. Hoewel ‘depreciation’ en ‘amortization’ zich beide laten vertalen als ‘afschrijving’, is de D niet helemaal hetzelfde als de A. Het eerste begrip betreft de (meestal niet lineaire) afschrijving van tastbare zaken, zoals een auto of een computer. Het laatste betreft de lineaire afschrijving van niet-tastbare zaken zoals een merkrecht of octrooi.
De euribor (de ‘euro interbank offered rate’) bestaat sinds 30 december 1998 en is gebaseerd op de rente waartegen banken onderling deposito’s bij 13 verschillende looptijden aanbieden. De referentierente wordt berekend met behulp van de opgegeven rentetarieven van 57 ‘panelbanken’ (de meest actieve banken in het eurogebied) na uitfiltering van de 15% hoogste en laagste. De euribor wordt vaak gebruikt voor het berekenen van hypotheekrentes. Daarbovenop komt een opslag die onder meer is gebaseerd op de waarde van je woning in verhouding tot de lening, of je wel of niet aflost, de ‘spread’ voor de hypotheekverstrekker (want die wil er ook wat aan verdienen) en de looptijd. De euribor was in 2021 nog 0,5% negatief (!), maar is sinds eind juli 2022 aan het stijgen naar inmiddels 3%. Stond in 2001 en 2009 kort op 5%.
De snelheid waarmee de prijzen van goederen en diensten stijgen. Ideaal is een inflatiepercentage van 1% tot 2% op jaarbasis, omdat mensen dan voldoende sparen en geld uitgeven. Wordt het inflatiepercentage hoger, dan kiezen mensen er vaak voor om het geld uit te geven en het niet op de bank te laten. Om dit proces te remmen gaat de rente vaak omhoog, maar dat maakt investeren voor bedrijven weer duurder waardoor de prijzen verder stijgen. Het is voor centrale banken in dit soort situaties meestal koorddansen.
Ook wel ‘cashflow’ genoemd. Omdat opbrengsten en kosten makkelijk te manipuleren zijn, kijken beleggers liever naar de kasstromen van een bedrijf dan naar de al dan niet opgepompte winsten. Voor de waardebepaling gebruiken ze vaak de ‘vrije kasstroom’, het saldo van de operationele kasstroom en de kasstroom uit investeringen. In het dagelijkse leven betekent een positieve kasstroom dat er in het huishoudboekje meer geld binnenkomt dan er uitgaat.
Het Marxisitisch woordenboek omschrijft ‘kapitaal’ als: ‘het geld dat gebruikt wordt om arbeidskracht en productiemiddelen te kopen, en de geproduceerde goederen te verkopen.’ De boekhoudkundige definitie is ‘het totaal van de activa — het geheel aan bezittingen — op de balans’. Behalve dit ‘fysieke kapitaal’ is er ook nog zoiets als ‘menselijk kapitaal’ (je kennis en je vaardigheden). Kapitaal is dus eigenlijk alles wat je nodig hebt om er geld mee te verdienen.
Alles dat je snel kunt omzetten in geld. Zoals privé- en spaarrekening(en), goud, zilver, diamanten, bitcoins, maar ook aandelen en obligaties. Bij zaken als auto’s en vooral huizen is dat lastiger. Die dragen dus ook niet bij aan je liquiditeit.
De netto vermogenswaarde is het saldo van bezittingen en schulden en geeft een eerste indruk van de financiële staat waarin een bedrijf of individu zich bevindt. Je bezittingen zijn je beleggingen, je huis, je auto, je boot, je horloge- of kunstverzameling en je wijnvoorraad. En de rest. De schulden zijn alles wat je moet (terug)betalen. De aflossingen van je hypotheek, je doorlopend krediet, maar ook je creditcarduitgaven en je koop op afbetaling. En natuurlijk die € 50 die je geleend had van je vriend(in) toen je je portemonnee en je telefoon vergeten had.
Bedrijven die geld willen lenen op de kapitaalmarkt kunnen dat bij banken doen en/of bij derden. Ze geven dan obligaties uit met een bepaalde couponrente. De waarde bij de uitgifte is 100 procent. Daalt de kapitaalmarktrente, dan stijgt de waarde van de obligaties. Stijgt de kapitaalmarktrente, dan daalt de waarde. De waarde loopt vanzelf terug naar 100 procent van de waarde op uitgiftedatum naarmate de einddatum van de obligatie dichterbij komt (‘perpetuals’ — eeuwigdurende obligaties — vormen daarop een uitzondering). Als het bedrijf (of zijn rechtsopvolger) nog bestaat, moet de obligatie door het bedrijf in principe op einddatum worden afgelost.
Een hypotheek, een autolening en zelfs koop op afbetaling zijn vormen van leningen met onderpand. Doorgaans is de rente op dergelijke leningen ook een stuk lager dan doorlopend krediet of gewone roodstand bij de bank.
Een derivaat. Feitelijk een soort verzekering tegen dalen (putoptie) of stijgen (calloptie) van de onderliggende waarde (aandeel). De premie is onder meer afhankelijk van de onderliggende waarde en de looptijd.
Oudedagsvoorziening, in Nederland bestaande uit drie pijlers: de AOW (omslagstelsel), het pensioen dat je zelf in de loop van de tijd fiscaal gefacilieerd opzij zet bij een pensioenfonds, pensioenverzekeraar of in een pensioen-BV en alles wat je zelf voor later opzij zet door middel van sparen, beleggen of een combinatie ervan.
De kans op verlies of winst. Risico en rendement gaan hand in hand. Er is geen rendement zonder risico, maar je kunt het risico van je investeringen wel beperken door een goede spreiding aan te brengen.
Is de veroorzaker van het ‘rente-op-rente-effect’ en dat maakt beleggen zo leuk. Stel dat jouw € 10.000 aan beleggingen na kosten en belastingen 5% rendement geven, dan heb je na een jaar € 10.500 en een jaar later € 11.025. Na 20 jaar heb je € 26.500, na 40 jaar heb je ruim € 70.000! Door jong te beginnen kun je zo in eigen beheer een heel aardig aanvullend pensioen opbouwen. Wil je weten hoe lang het duurt voordat de inleg verdubbelt? Deel dan het getal 72 door het gemiddelde netto rendement per jaar in procenten, en je krijgt (bij benadering) het aantal jaren dat je daarvoor nodig hebt.
Wil je ons helpen? Stuur dan je vrienden een link naar de site of onze social-mediakanalen, of trakteer ons op een biertje. Of, waarom niet, doe het gewoon allebei!
Gratis tips en adviezen van The Dutch Money Whisperer in je e-mailbox
Vul je e-mailadres in. Bevestig dat je bestaat (check je spambox). Daarna ontvang je van ons een e-mail met instructies waarmee je de 50‑30‑20 BudgetBerekenaar kunt downloaden.
Je gratis schenkingsakte om gebruik te kunnen maken van de éénmalige verhoogde vrijstelling. Vul hieronder je e-mailadres in, click op de button en gebruik de link uit de e-mail die je van ons krijgt.
Heb je niets ontvangen? Check dan je spamfolder. Voeg ons ook toe aan je veilige adressen!
Hoe kun je je inkomen en aftrekposten zodanig verdelen dat jij en je fiscaal partner minimaal belasting betalen en maximaal van de toeslagen profiteren? Download het stappenplan! Vul je e-mailadres in, click op de button en gebruik de link uit onze e-mail.
Heb je niets ontvangen? Check dan je spam-box en voeg ons toe aan je veilige adressen. Succes met je aangifte!
Je gratis aangiftechecklist. Vul hieronder je e-mailadres in, click op de button en gebruik de link uit de e-mail die je van ons krijgt.
Heb je niets ontvangen? Check dan je spam-folder en voeg ons toe aan je veilige adressen. Succes met je aangifte!
Vul je e-mailadres in, click op de button en gebruik de link uit de e-mail die je van ons krijgt. Kopieer de tekst uit de pdf naar een tekstdocument om de inhoud naar wens aan te passen.
Vul je e-mailadres in, click op de button en gebruik de link uit de e-mail die je van ons krijgt. Kopieer de tekst uit de pdf naar een tekstdocument om de inhoud naar wens aan te passen.
Wil je meer handige tips van de Dutch Money Whisperer om je geldzaken goed te regelen? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief!
Onze blogs, video’s en podcasts geven handvatten om zelf met je financiën aan de slag te gaan. Of het nu gaat om je pensioen, je huis, je beleggingen, je belastingen of je bank- en verzekeringszaken, hier bouw je aan je financiële toekomst!
Wil je meer handige tips van de Dutch Money Whisperer om je geldzaken goed te regelen? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief!